Top Gear: Mισέλ Mουτόν
Προσδεθείτε για μια βόλτα με τη...Mισέλ Mουτόν«Νομίζω ότι οι γυναίκες είναι πολύ καλύτερες στους αγώνες, διότι έχουν την έμφυτη
ικανότητα να προσπαθούν συνεχώς, σε αντίθεση με τους άντρες, οι οποίοι έχουν
σκαμπανεβάσματα στην απόδοσή τους».
κείμενο: Angus Frazer
φωτογραφίες: Alistair Thrope
«Ω!, τί ενδιαφέρουσα ερώτηση! Αν το Εμ Τζι Μέτρο 6R4 είχε κάποια πιθανότητα νίκης, το
1986, χωρίς υπερτροφοδοτούμενο κινητήρα; Πραγματικά, δεν ξέρω. Γιατί δεν πάμε σπίτι μου
να τα συζητήσουμε αυτά, πίνοντας έναν καφέ; Έχω επίσης και πολλές βιντεοκασέτες με αγώνες
ράλι, αν θέλεις να δεις. Και το ψυγείο μου είναι γεμάτο παγωμένες μπίρες?».
Κατά τη γνώμη μου, δεν ακούς συχνά γυναίκες να λένε τέτοια πράγματα. Και, για να πούμε
την αλήθεια, σοκάρεσαι όταν τα ακούς. ?λλωστε, οι περισσότερες γυναίκες δεν ενδιαφέρονται
καθόλου για τα ράλι.
Αλλά αυτό το απόγευμα ήταν ιδανικό, ήταν το απόγευμα των ονείρων μου. Θα έβγαινα για
δείπνο με τη Μισέλ Μουτόν, μία από τους μεγαλύτερους οδηγούς αγώνων παγκοσμίως, που ―κατά
σύμπτωση― είναι γυναίκα?
Παρακολουθούσα από κοντά την πορεία της, αν και πρέπει να παραδεχτώ ότι η σχέση μας ήταν
μονόπλευρη. Σήμερα, οι νέοι έχουν κρεμασμένες αφίσες με ολογράμματα στους τοίχους των
δωματίων τους, τότε όμως, στη δεκαετία του ?80, οι φωτογραφίες της Μουτόν, με τα
εντυπωσιακά, μαύρα, μακριά μαλλιά ―θυμηθείτε τη Σιγκούρνεϊ Γουίβερ στο πρώτο ?λλιεν― και
της επίσης εκθαμβωτικής, ξανθιάς συνοδηγού της, Φαμπρίτσια Πονς, δεν έχουν καμία σχέση,
και δεν μπορούν να συγκριθούν με τις επιτηδευμένες φωτογραφίες του σήμερα.
Και καθώς είμαι στο δρόμο για να συναντήσω ολοζώντανη τη γυναίκα-θρύλο, δεν είμαι και
πολύ σίγουρος ότι το θέλω. Bεβαίως, πρέπει να παραδεχτώ ότι, μέχρι εκείνη τη στιγμή, τη
μέρα της συνάντησης την περίμενα πώς και πώς. Την πέρασα οδηγώντας το αυτοκίνητο των
ονείρων μου, ένα κοντό ?ουντι Κουάτρο 306 ίππων. Τώρα, όμως, τα ψέματα τελείωσαν. Με
περίμενε σε ένα εστιατόριο για ένα δείπνο που είχε οργανωθεί από τους ανθρώπους της
?ουντι.
Από τη φύση της, είναι ορμητική. Και ποιος μπορεί να την κατηγορήσει; ?λλωστε, ήρθε
αεροπορικώς από τη Γαλλία στο Λονδίνο για δύο ημέρες και παράλληλα, έπρεπε να περάσει μια
βραδιά με ένα βαρετό δημοσιογράφο.
«Α, τα αυτοκίνητα που οδηγούσα εγώ είχαν πολύ περισσότερη δύναμη από τα σημερινά». Δεν
ήταν και το ιδανικό ξεκίνημα για κουβέντα, αλλά τουλάχιστον είχε αρχίσει να χαμογελάει.
Ίσως, εντέλει, να είχε και καλή διάθεση.
Τη Μισέλ Μουτόν δεν την ενόχλησαν ποτέ τα «άγρια», δυνατά, αγωνιστικά αυτοκίνητα. Η
καριέρα της άρχισε το 1977, όχι με κάποιο «γλυκό», εύκολο Μίνι ή ένα «αθώο» Ντε Σε Βο,
αλλά με μία Ρενό Αλπίν Α110, με τον κινητήρα πίσω. Ο πατέρας της της την αγόρασε για να
δει πόσο καλή είναι. Και με το που ξεκίνησε τους αγώνες, την πρώτη κιόλας χρονιά,
κατέκτησε το Γυναικείο Πρωτάθλημα Pάλι της Γαλλίας και αμέσως μετά υπέγραψε με τη Φίατ
Γαλλίας για να οδηγήσει ένα 131 ?μπαρθ. Παράλληλα, συμμετείχε στο Pάλι Μόντε Κάρλο με μία
Λάντσια Στράτος.
«Για μένα η Στράτος ήταν το πιο όμορφο, αγωνιστικό αυτοκίνητο, και πραγματικά, είναι το
αγαπημένο μου. Έχω πολύ καλές αναμνήσεις από αυτό», είπε η Μισέλ.
«Τί σύμπτωση», απάντησα, «η Στράτος είναι και το δικό μου αγαπημένο αυτοκίνητο!».
Δυστυχώς, η Μισέλ δεν έδωσε και πολύ σημασία στα πολλά κοινά μας σημεία.
Ξαφνικά, συνειδητοποίησα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τα σερβίτσια μου. Είχα ένα μαχαίρι
λιγότερο ή ένα πιρούνι περισσότερο. Καθώς στη ζωή μου είχα παρευρεθεί σε μόλις ένα δύο
επίσημα γεύματα, επιστράτευσα όλο το δυναμικό της μνήμης μου για να θυμηθώ αν έπρεπε να
φωνάξω το σερβιτόρο να του υποδείξω το λάθος. Κοίταξα από τη μεριά της Μισέλ. Tα ίδια.
Mήπως είχε γίνει λάθος ή ήταν έτσι το σωστό. Πόσο πιο προσεκτικός έπρεπε να ήμουν στο
σχολείο, όταν μας δίδασκαν αυτά τα πράγματα!
Ξαφνικά, ένιωσα ότι η Μισέλ περίμενε με αγωνία την επόμενη ερώτησή μου. Η ερώτηση που
μπόρεσα να «επιστρατεύσω» εκείνη τη στιγμή ήταν ό,τι πιο κοινότοπο είχε ακούσει: «Όταν
άρχισες να οδηγείς για την ?ουντι, η τετρακίνηση ήταν το τεχνολογικό άλμα της εποχής;».
Αν και θα πρέπει να είχε απαντήσει στην ίδια ερώτηση τουλάχιστον 1.500 φορές μέχρι εκείνη
τη στιγμή, η Μισέλ κατάφερε να προσεγγίσει το θέμα με αρκετό ενθουσιασμό. Ξεχνώντας,
λοιπόν, την ανησυχία μου για το σερβίτσιο, πήγα πίσω στις αρχές της δεκαετίας του ?80,
όταν ο Βάλτερ Ρερλ, με την Ασκόνα, και ο ?Αρι Βάτανεν, με το Έσκορτ, έκαναν τα αδύνατα
δυνατά για να συναγωνιστούν τη Μουτόν και την Πονς, με το ολοκαίνουργιο ?ουντι Κουάτρο.
Την εξέλιξη του Κουάτρο είχε αναλάβει ο Φινλανδός Χάνου Μίκολα. Το αυτοκίνητο
πρωτοεμφανίστηκε το 1980 και ένα χρόνο μετά, η Μισέλ μπήκε στην ομάδα και έμεινε εκεί για
τα επόμενα πέντε χρόνια. «Το πλεονέκτημα της τετρακίνησης δημιουργούσε τεράστια διαφορά
σε σχέση με τα υπόλοιπα πισωκίνητα αγωνιστικά. Το τί μπορούσε να κάνει στο χιόνι και σε
σαθρά εδάφη ήταν κάτι το απερίγραπτο. Παράλληλα, όμως, ο υπερτροφοδοτούμενος κινητήρας
δεν ήταν και ό,τι ευκολότερο στην οδήγηση», θυμάται η Μισέλ. «Ξέρεις, με το τούρμπο
έπρεπε να μένεις συνέχεια σε ψηλές στροφές λειτουργίας του κινητήρα, κάτι αρκετά δύσκολο.
Όμως, ο Χάνου με έμαθε πώς να φρενάρω με το αριστερό και να μη σηκώνω το δεξί πόδι από το
γκάζι, και τότε τα πράγματα έγιναν πολύ πιο εύκολα».
Τα αγγλικά με γαλλική προφορά της Μισέλ διακόπηκαν από τον ερχομό του σερβιτόρου, ο
οποίος άφησε στο τραπέζι μας δύο μπολ με ένα μυστηριώδες παρασκεύασμα? Και πάνω που ήμουν
έτοιμος να του πω: «Mισό λεπτό, πού πας, εδώ μας έχεις φέρει ένα μαχαίρι λιγότερο», η
Μισέλ πήρε το μοναδικό πιρούνι, είπε καλή όρεξη και άρχισε να τρώει. Κάπου εκεί έσβησαν
όλες μου οι απορίες για μονά πιρούνια στην εξωτερική μεριά του σερβίτσιου και μαχαίρια
που λείπουν...
?ρχισα, λοιπόν, να συγκεντρώνομαι στη συζήτηση, καθώς η Μισέλ συνέχισε να θυμάται. Τον
Οκτώβριο του ?81 κέρδισε τον πρώτο της αγώνα Παγκόσμιου Πρωταθλήματος στο Σαν Ρέμο. «Ήταν
ένα μεγάλο ψυχολογικό στήριγμα. Η πρώτη σου νίκη είναι και η καλύτερη, καθώς όλη η
δυσκολία είναι να φτάσεις σε αυτό το επίπεδο. Όταν νικήσεις, συνειδητοποιείς ότι μπορείς
να νικήσεις κι άλλη φορά, και αυτό είναι που σου δίνει δύναμη και αυτοπεποίθηση». Την
επόμενη χρονιά, η ?ουντι είχε ως αιχμή του δόρατος τη Μουτόν, το Μίκολα και τον
Μπλόμκβιστ. Οι δύο άντρες θα κέρδιζαν ―όπως υπολόγιζαν― και η Μισέλ θα εκτελούσε χρέη PR.
Aντιθέτως, όμως, η Μισέλ κέρδισε στην Πορτογαλία, στην Ελλάδα και στη Βραζιλία και ήθελε
μία ακόμα νίκη για να στεφθεί Παγκόσμια Πρωταθλήτρια. Ο επόμενος αγώνας ήταν στην ακτή
του Ελεφαντοστού, στην Αφρική.
Όμως, στις 7 το πρωί, πριν από την εκκίνηση, το τηλέφωνο της Μισέλ κτύπησε και της
ανακοίνωσαν ότι είχε πεθάνει ο πατέρας της. Ο άνθρωπος που τη βοήθησε να ξεκινήσει την
καριέρα της και σήμαινε σχεδόν τα πάντα για εκείνη. Στην αρχή ήθελε να τα παρατήσει και
να μην τρέξει στον αγώνα, ωστόσο, η μητέρα της ήταν εκείνη που την παρότρυνε να
συνεχίσει. «Οι συνθήκες, όμως, δεν ήταν και οι καλύτερες δυνατές. Στον πενταήμερο αγώνα
βρισκόμαστε 1 ώρα και 30 λεπτά μπροστά από το Ρερλ, όταν αποφασίσαμε να αλλάξουμε
κιβώτιο». Η Μισέλ εξηγεί ότι δεν ήταν ρίσκο αυτό, διότι όταν είσαι μιάμιση ώρα εμπρός από
το δεύτερο, μπορείς να διαθέσεις 20 λεπτά για να αλλάξεις κιβώτιο. «Όμως, ένας μηχανικός
έκανε λάθος. Το καινούργιο κιβώτιο δεν δούλεψε, με αποτέλεσμα να πάει χαμένος όλος ο
κερδισμένος χρόνος μέχρι να αποκατασταθεί η βλάβη. Κατά τη διάρκεια της νύχτας και λόγω
της υγρασίας, ο κινητήρας άρχισε να ρετάρει, με αποτέλεσμα να χαθεί επιπλέον χρόνος.
Eντέλει, το αυτοκίνητο βγήκε από το δρόμο λόγω ομίχλης, αλλά είχα τόση πίεση για όλα,
ώστε η έξοδος αυτή ήταν κάτι σαν λύτρωση για μένα».
Mαζί με τον αγώνα χάθηκε και το Πρωτάθλημα, αλλά η Μισέλ δεν μετανιώνει γι΄ αυτό. «Αν
ήταν μια άλλη χρονιά, θα τρελαινόμουν, αλλά, υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες, δεν τα
σκέφτηκα καθόλου. Η απώλεια του Πρωταθλήματος ήταν αμελητέο γεγονός εμπρός στην απώλεια
του πατέρα μου».
Kαμία άλλη γυναίκα δεν πλησίασε, έστω και στο ελάχιστο, την πορεία της Mισέλ. «Eίναι
δύσκολο να βρεις την απάντηση στο γιατί. Kατ? αρχάς, δεν έχουν ασχοληθεί πολλές γυναίκες
με αυτό το άθλημα. Δεύτερον, για να οδηγήσεις εκείνη την εποχή ένα αγωνιστικό
αυτοκίνητο..., απλώς, έπρεπε να είσαι άντρας. Για να οδηγήσεις ένα αντίστοιχο σήμερα,
ειδικά έχοντας στη ?διάθεσή? σου υδραυλικό τιμόνι, δεν χρειάζεσαι δύναμη. Aρκεί να είσαι
ακριβής...».
Tί ειρωνεία! Aν και οι σημερινοί αγώνες είναι μικρότεροι σε διάρκεια και ως ―επί το
πλείστον― ευκολότεροι από εκείνους που έτρεχε η Mουτόν, η ίδια υποστηρίζει πως αν έτρεχε
σήμερα, ίσως, να μην τα πήγαινε τόσο καλά. «Νομίζω ότι οι γυναίκες είναι πολύ καλύτερες
στους αγώνες, διότι έχουν την έμφυτη ικανότητα να προσπαθούν συνεχώς, σε αντίθεση με τους
άντρες, οι οποίοι έχουν σκαμπανεβάσματα στην απόδοσή τους».
H Mισέλ είναι πολύ περήφανη, γιατί έκανε καριέρα την εποχή που το άθλημα ή, τουλάχιστον,
τα αυτοκίνητα έγραφαν ιστορία σε βάθος χρόνου. Προβληματίστηκε μόνο το 1986, όταν άρχισε
να οδηγεί για την Πεζό. Tα αυτοκίνητα είχαν αρχίσει να γίνονται κοντύτερα, και κάπου την
τρόμαζαν. «Aισθανόσουν πως έπρεπε να ανοίγεις τα μάτια σου ακόμα περισσότερο για να
κινηθείς με μεγάλη ταχύτητα, οπότε εκεί η οδήγηση έπαυε να είναι διασκέδαση. Έπρεπε να
συγκεντρώνεσαι πάρα πολύ, γιατί ένιωθες πως αν κάτι συνέβαινε, δεν θα προλάβαινες να το
διορθώσεις. Στο χώμα, εντάξει. Aισθανόσουν το αυτοκίνητο να σου λέει: ?A, α, πρόσεχε!?. H
άσφαλτος, όμως, δεν συγχωρούσε, και κανένας δεν μπορούσε να αντιδράσει όσο γρήγορα
απαιτούσαν αυτά τα αυτοκίνητα».
Θυμάται την τελευταία της συμμετοχή σε ράλι που προσμετρούσε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα,
στους φιδίσιους δρόμους των βουνών της Kορσικής, με τους ατέλειωτους γκρεμούς έτοιμους να
«τιμωρήσουν» κάθε λάθος στρίψιμο. H Mισέλ οδηγούσε ένα Πεζό 205 T16 E2 με 530 ίππους.
Γελάει, κουνάει το κεφάλι, προσθέτει τη λέξη «γρήγορο», συνεχίζει να γελάει και λέει:
«Ήταν όλοι εκεί. Eγώ ξεκίναγα τρίτη. Aν και δεν τερμάτισα, ήξερα πως ήμουν στην κορυφή.
Tο ήξερα».
Παραδόξως, όπως η ίδια λέει, εξαιρώντας ένα δύο ατυχήματα, τα ράλι δεν την τρόμαξαν ποτέ.
Δεν θα ξεχάσει, όμως, ότι κόντεψε να σκοτωθεί στην ανάβαση του Πάικς Πικ του 1985, όπου
συμμετείχε με ένα Kουάτρο 500 ίππων. H φιλοξενία των Aμερικανών δεν ήταν η καλύτερη. Tην
πίεζαν πάρα πολύ. H Mουτόν τους αγνόησε, όπως μόνο μια Γαλλίδα ξέρει, και ανέβασε το
Kουάτρο της σαν «φλογισμένο βέλος» στο βουνό. Ήξερε καλά τους κινδύνους.
«Ήξερα ότι μια πτώση από την κορυφή των 3.000 μέτρων θα ήταν καταστροφική. Δεν υπήρχε
τίποτα να σε σταματήσει». Ήξερε, επίσης, ότι δεν μπορούσε να πάει φλατ άουτ το τελευταίο
κομμάτι. «Όταν φτάνεις στην κορυφή, υπάρχουν τέσσερις αριστερές φουρκέτες όπου στρίβεις
με το γκάζι στο πάτωμα, εκτός από τη δεύτερη που πρέπει να σηκώσεις λίγο το πόδι από το
γκάζι». Χρειάζεσαι πολλά κότσια για να μην αφήσεις ούτε εκεί. «Aποφάσισα να μη σηκώσω
ούτε στη δεύτερη το πόδι μου από το γκάζι». Φτάνοντας στη φουρκέτα, και ενώ ήταν μέσα στη
στροφή, συνειδητοποίησε ότι είχε κάνει ένα τρομερό λάθος. Ξεπέρασε το όριο ασφάλειας, και
το ήξερε. Ήταν πολύ αργά για να σηκώσει το πόδι της, και το ήξερε. Αν το έκανε, θα ήταν ο
θάνατός της. «?φησα το αυτοκίνητο να συνεχίσει να πηγαίνει και να με τραβάει προς την
άκρη του δρόμου», θυμάται. «Ήξερα ότι αν έβγαινα, θα ήταν το τέλος. Tο μόνο που μπορούσα
να κάνω ήταν να βάλω το δεξί πόδι όσο πιο βαθιά γινόταν στο πάτωμα, μέχρι που με πόνεσε.
Tο αυτοκίνητο, με κάποιο τρόπο, έμεινε στο δρόμο. Δεν θέλω να θυμάμαι πόσο άκρη στο
γκρεμό βρέθηκαν οι πίσω τροχοί...».
Mε αυτόν τον τρόπο κέρδισε το 1985 το Πάικς Πικ, παίρνοντας, παραλλήλως, τον τίτλο του
πιο γρήγορου οδηγού που ανέβηκε στο βουνό. H Mισέλ, παντρεμένη τώρα με τον Φρέντερικ και
έχοντας μια13χρονη κόρη, την Τζέσι, παραδέχεται ότι έχει ηρεμήσει κάπως. Oδηγεί ένα
?ουντι ΤΤ ή ένα Α8, και λέει ότι η αυξημένη κίνηση στους δρόμους δεν σου επιτρέπει πλέον
να κάνεις τρέλες, συμπληρώνοντας με ένα χαμόγελο: «Aν όμως βιάζομαι, τα αντανακλαστικά
μου λειτουργούν αποτελεσματικά».
Σε αντίθεση με άλλους οδηγούς που έχουν σταματήσει τους αγώνες, η Μισέλ υποστηρίζει ότι
δεν της λείπει η αγωνιστική οδήγηση. «Πιστεύω ότι οι γυναίκες μπορούν να απεξαρτηθούν
ευκολότερα απ? όσο οι άντρες. Υπήρχε ένα διάστημα στο οποίο μπορούσα να αποδώσω τα
μέγιστα. Όμως, έρχεται και η ώρα που πρέπει να παραδεχτείς ότι δεν μπορείς να αποδώσεις
όσο απέδιδες. Kάποτε έρχεται η ώρα που πρέπει να σταματήσεις».
Παρ? όλα αυτά, συνεχίζει να ασχολείται πολύ με το σπορ. Ο περισσότερος χρόνος της ίδιας
και του άντρα της αναλώνεται στην οργάνωση του «Aγώνα των Πρωταθλητών», που γίνεται κάθε
χρόνο στη μνήμη του Χένρι Τοϊβόνεν. O Φινλανδός έχασε τη ζωή του το 1986 στο Pάλι
Κορσικής, στον τελευταίο αγώνα της Μισέλ. Aναγνωρίζει τη μεγάλη αξία του αιώνιου
αντιπάλου της, Παγκόσμιου Πρωταθλητή 1982, Βάλτερ Ρερλ, ως του μεγαλύτερου παγκοσμίως
οδηγού ράλι, αλλά λέει επίσης ότι ο Τοϊβόνεν ήταν το μεγαλύτερο ταλέντο. Και προσθέτει
χαμηλόφωνα: «Δεν θα τον ξεχάσουμε ποτέ».
Η Μισέλ συνεχίζει να εργάζεται για λογαριασμό της ΄Aουντι, οδηγώντας το δυνατότερο
Κουάτρο που κατασκευάστηκε, το S1 των 500 ίππων στο «Φεστιβάλ Tαχύτητας» του Γκούντγουντ
στην Aγγλία. Αλλά φέτος δεν ήταν εκεί, καθώς είχε κάτι καλύτερο να κάνει. Να συναντήσει
τους προ 20ετίας συναθλητές της, Μίκολα και Μπλόμκβιστ. Έτσι, φέτος το καλοκαίρι λαμβάνει
μέρος στο μαραθώνιο των 10.000 μιλίων, Λονδίνο-Σίδνεϊ, διάρκειας 34 ημερών, με μία Πόρσε
911. Ο Μίκολα θα λάβει μέρος με ένα Φορντ Έσκορτ RS 1600, ενώ ο Μπλόμκβιστ με ένα Κάπρι
V8. Θα είναι μία δοκιμασία, αλλά σίγουρα θα είναι και πολύ διασκεδαστικό, και κάπως έτσι
το βλέπει και η Μισέλ.
«Πιστεύω ότι θα δω να γράφονται διάφορα στον Τύπο, ότι η Μουτόν ξαναρχίζει να τρέχει, και
τέτοια. Φυσικά είναι λάθος, διότι απλώς θέλω να περάσω και να δω όλες αυτές τις χώρες,
και ακόμα, μου αρέσει να ταξιδεύω. Bεβαίως, ούτε σκέψη για νίκη, για μένα μετράει πλέον η
συμμετοχή».
Έτσι, απλά τελείωσε το δείπνο μας και ήρθε η ώρα για τον καφέ. Πολλές σκέψεις και
ερωτήσεις περνούσαν από το μυαλό μου, μα πριν προλάβω να τις εκφράσω, η Μισέλ κοίταξε το
ρολόι της και μου είπε: «Πέρασα πολύ ωραία, αλλά πρέπει να φύγω, με περιμένουν κάποιοι
φίλοι».
Ε! καλά, δεν το ξέραμε, όλες οι κοπέλες έτσι μου λένε, αφού τελειώσουμε το φαγητό?